Hasankeyf Kurtarılmalıdır!..

Arif Arslan

Ulaşılabilen bulgulara göre geçmişi en az geç Asur ve Urartu(M.Ö.9-8 yy.) dönemine kadar uzanmaktadır. Yapılacak araştırmalarla Hasankeyf tarihinin daha eski medeniyetlere ulaşacağını sanmaktayız. Bu büyük tarih ve binlerce tarihi eser Mardin'in Dargeçit ilçesi yakınlarında yapılması planlanan 
Ilısu barajı suları altında kalacak ve paha biçilmez kültürel varlıklar suya gömülecektir. 

Bir çok medeniyet ve inançlara beşiklik etmiş bir coğrafyanın yok olmasını önlemek hepimizin görevidir.Ülkemizin yaşadığı enerji darboğazından bizlerde muzdaribiz. Bu sorunun aşılmasında herkesin katkı sunması gerekmektedir. Ancak enerji sorunun aşılması için geliştirilecek projeler tarihe ve çevreye zararını minimum düzeye indirilerek uygulanmalıdır. 

30 yıl önceki teknik olanaklarla hazırlanan Ilısu Barajı projesi maalesef adete tarih ve çevreye zarar verecek şekilde hazırlanmıştır. Bu sebepten ötürü barajın mevcut proje ile inşaa edilmesini doğru bulmuyoruz.Ne pahasına olursa olsun Hasankeyf'in akibeti Zeugma gibi olmaması gerekir. Sn. Cumhurbaşkanımız A.Necdet SEZER ve sayın Kültür Bakanı İstemihan ATALAY Zeugma için gösterdiğiniz hassasiyete yakın zamanda şahit olduk. iş işten geçtiği için gösterilen hassasiyet Zeugma'nın kurtarılmasını sağlayamadı . 

Ama Hasankeyf'in kurtarılması için daha vakit varken aynı hassasiyeti Hasankeyf için de gösterilmesini diliyoruz.Barajlara karşı değiliz. Hasankeyf'i su havzası dışında bırakacak şekilde inşa edilecek Ilısu barajına da karşı değiliz. Mevcut projeye alternatif olabilecek şu projeler ciddiye alınırsa Hasankeyf'in kurtarılacağına inanıyoruz.

1- Ilısu barajı su kodu 515 metreden 475 metreye düşürülerek Hasankeyf Su havzası dışında bırakılabilir.

2- Güneşin dünyada en çok görüldüğü coğrafyada olduğumuza göre güneş enerjisi üretim projeleri gerçekleştirilebilir.

3- Ilısu barajı yerine aynı mıntıkada 3 ayrı baraj inşa edilebilir.

4- Yüksek rakımlı tepelerin üzerinde rüzgardan enerji üretecek santraller kurulabilir.

5- Batmandaki rafineri stokları şu anda fuel oil ile dolmuş bulunmaktadır.Fuel oil satılmasında zorluk çekiliyor. Fuel oil ile çalışacak enerji santrali kurulabilir.

6- Ülkemizde üretilen enerjinin büyük bölümü şebekelerde ve kaçak elektrik kullanımında kaybolmaktadır. Bunun önlenmesiyle Ilısu barajından elde edilebilecek enerjinin iki misli kadar tasarruf sağlanabilir.Ayrıca bu yıl bölgeye gelen turist sayısında büyük artış sağlanmıştır . Bölgemize gelen turistlerin büyük kesimi de Hasankeyf'i görmek üzere gelmektedir. Turistlerin konaklama ve dinlenmesi için yeteri kadar tesis olmamasına rağmen küçümsenmeyecek oranda bölge ekonomisine katkı sunmaktadırlar. 

Geliştirilecek tedbirler ve iyi bir tanıtımla Hasankeyf'e turist akını sağlanabilir. Bu şekilde de barajdan elde edilecek gelir kadar turistlerden gelir sağlanabilir. Böylece adeta açık hava müzesi ve dünyanın 8 nci harikası Hasankeyf te kurtarılabilir.Kültür Bakanlığının 1981 yılında 1 nci derecede sit alanı ilan edilmiş Hasankeyf'teki tarihi eserlerden taşınabilecek eser sayısı da çok azdır ve Hasankeyf'in keşfedilmesi için yapılması gereken kazı ve kurtarma projeleri içinde en az 50 senelik süreye ihtiyaç bulunmaktadır.

Hasankeyf, yaşlı bilge edasıyla "Beni kurtarın!" diye feryat ediyor. Buna sesiz kalmamak insanlık görevidir. Dedelerimizden bize miras değil, torunlarımıza bir armağan olan antik kenti, gelecek kuşaklara emanet etmek ve Dünyadan özür dilememek için Hasankeyf'e sahip çıkmalıyız.