Hasankeyf ile ilgili
genel bilgiler
COĞRAFYA
Güneydoğu Anadolu Bölgesinde bulunan
Batman ilinin, kuzey ve kuzeydoğusu yüksek, sarp ve dağlık olup güneyi
ise dağlık ve engebelidir. Dicle nehri batıdan doğuya akarak il
topraklarının içinden geçer. Batman çayı, Batman-Diyarbakır il
sınırını çizerek Dicle nehri ile birleşir. 4000'i aşkın mağaranın
bulunduğu bu bölge dünyada benzeri az bulunan bir doğa harikasıdır.
Batman'da karasal iklim hüküm sürmektedir. Bölgede yazları sıcak ve
kurak, kışlar soğuk ve yağışlı geçer.
Batman ili 41 derece 10 dakika ve 41 derece 40 dakika doğu boylamları
ile 38 derece 40 dakika ve 37 derece 50 dakika kuzey enlemleri
arasında yer alır.
RAKIMI: 550 M.
BATMAN'IN KOMŞULARI: Kuzeyde Muş - batıda Diyarbakır - doğuda
Bitlis ve Siirt - güneyde Mardin
YÜZEY ŞEKİLLERİ: İlimizin kuzey ve kuzeydoğusu yüksek sarp ve
dağlık olup güneyi ise dağlık ve engebelidir.
DAĞLARI: Sason Dağları ( Aydınlık Dağları ) : 2500 m. Meleto
2967m. Kuşaklı Dağı 1947m Avcı Dağı 2121m. Meydanok Tepesi 2042m.
Kortepe 2082m. Raman Dağı 1288m.
AKARSULAR VE GÖLLER: Dicle Nehri, Batman, Sason, Garzan ve
Pisiyar çayları ilimizin sınırları içinde geçmekte olan önemli
akarsulardır. Sason ve Sorkan çayları Batman Çayına; Kozluk'un
kuzeyindeki Aydınlık dağlarından doğan Pisiyar Çayı ve diğer küçük
dereler Garzan Çayını oluştururlar. Kulp Çayı Sorkan ve Sason Çayları
Batman Çayını oluştururlar. Batman ve Garzan çayları Dicle'ye
dökülürler. Ayrıca Gercüş yöresinde Gürbüz ve Aydınlı Dereleri
Dicle'ye dökülürler.
Batman Çayı: Batman ile Diyarbakır arasında doğal bir sınır
çizer ve 115 Km.lık kısmı Batman il sınırı içinde akar.
Dicle Nehri: Dicle Nehri batıdan doğuya doğru akarak Batman
Çayı ile birleştiği yerde Diyarbakır il sınırını bittikten sonra
Batman il sınırları içinde akmağa devam eder.
Garzan Çayı: Batman - Siirt illeri arasında doğal sınır çizer.
Garzan Çayı, Kozluk ilçesinin kuzeyindeki Aydınlık Dağlarından doğan
Pisiyar çayı ve diğer küçük derelerden oluşur. İlimiz sınırları
içindeki mesafesi yaklaşık 60 km. olup, Beşiri ilçesi doğusunda Dicle
Nehri ile birleşir.
GÖLETLER: İlimiz sınırları içinde Gercüş - Kırkat Göleti ile
Kozluk Ceffan Göleti bulunmaktadır. Gercüş - Kırkat Göleti 1984
yılında DSİ tarafından yapılmış olup sulama amaçlıdır Kozluk Ceffan
Göleti elektrik amaçlı yapılmıştır..
İKLİMİ: Karasal İklim.
İdari Durum ve İlçe Statüsünü
Kazanması
1926 yılında Mardin İline bağlı Gercüş İlçesinin kurulmasıyla birlikte
Hasankeyf bu İlçeye bağlı bir bucak merkezi iken, 18 Mayıs 1990 tarih
ve 3647 sayılı Kanunla Batman’ın İl olmasıyla birlikte Hasankeyf İlçe
statüsü kazanmıştır. İlçenin toplam Nüfusu 7.464 kişi olup, İlçe
merkezinde 3.655 kişi, köylerde ise 3.809 kişi yaşamaktadır İlçenin
18 köyü ve 7 mezrası bulunmaktadır.
Ekonomik-Sosyal Durum
İlçe halkı 1974 yılına kadar kale başındaki yerleşim birimlerinde ve
mağaralarda iskan etmiştir. 1974 yılında Afet evleri olarak bilinen
245 adet sosyal konut yapılmış olup, halk bu konutlara
yerleştirilmiştir. İlçe merkez ve köylerinde halk, geleneklerine
bağlıdır. Ev işlerinde kadınlar, ticaret, ziraat ve diğer sahalarda
erkekler faaliyet göstermektedir. İlçe merkezinde vatandaşın bir kısmı
ticaret ve ziraatla diğer bir kısmı nakliyecilik ve Dicle nehri
yatağındaki kum işçiliği yoluyla geçimini temin etmektedir. İlçe
Batman- Şırnak ve Batman-Mardin karayolu üzerinde bulunduğu için çok
miktarda terzi, market ve lokanta faaliyet göstermektedir.
El sanatları alanında sadece dokumacılık mevcut olup, küçük çapta
balıkçılık yapan vatandaşlar mevcuttur. İşsizlik çok yaygın olduğu
için genelde halkın gelir düzeyi düşük olup, ticaret gerilemiş halkın
büyük bir kısmı Batman İl merkeziyle, Akdeniz kıyısındaki şehirlere
göç etmişlerdir.
Nasıl Gidilir?
Karayolu : Türkiye'nin her
yerinden otobüs seferi ile ulaşmak mümkündür.
Batman Ankara arası: 1012
kilometre
Batman İstanbul arası: 1465 kilometre
Batman İzmir arası: 1520 kilometre
Ulaşım : Batman’dan Devlet Demir Yolları, Karayolları ve
Havayollarıyla Türkiye'nin her yerine tren, otobüs ve uçak ile ulaşmak
mümkündür. Batman' dan Ankara ve İstanbul’a direkt İzmir'e ise
aktarmalı olarak havayolu seferleri yapılmaktadır.
Havaalanı Tel : (+90-488) 213 91 49
T.H.Y. Bilet ve Rezervasyon Bürosu: (0488) 214 44 44 – 212 55 66
ONUR Hava Yolları Bürosu: (0488) 214 08 55
PEGASUS Hava Yolları: (0488) 213 98 46
Devlet Demir Yolları Gar Müdürlüğü: (0488) 213 27 70
Otobüs Firmaları:
Öz Batmanlılar: ( 0488 ) 213 88 14
Can Batmanlılar: ( 0488 ) 214 61 61
Has Batman: ( 0488 ) 213 13 81
Lüks Batman: ( 0488 ) 214 98 18
Batman Petrol: ( 0488 ) 213 59 85
Otogar: ( 0488 ) 212 26 31
Turizm
Tarih ve doğanın kesiştiği, medeniyetlerin odak noktasında önemli bir
tarih ve kültür potansiyeline sahip Hasankeyf’ te ortaçağ havasını
teneffüs etmek mümkündür.
Hasankeyf İlçesi özellikle hafta sonları yerli ve yabancı ziyaretçi
akınına uğramaktadır.Yerli ve yabancı turistler Dicle nehri kenarında
kurulan çardak tipi lokantalarda yemek yemekte, mağaralarda bulunan
Yolgeçen Hanı gibi tesislerde dinlenme imkanı bulmaktadırlar.
İlçede 20
yataklı Motel ve 12 yataklı Öğretmen Evi bulunmaktadır.
(Öğretmen Evi tlf: 0 488 381 27 20)
Hasankeyf'e ulaşım
Hasankeyf , Batman-Midyat karayolu üzerinde yer aldığından önemli bir
geçiş noktasında yer almaktadır. 35 km uzaklıktaki Batman’dan ulaşmak
mümkün olduğu gibi, bir başka tarih hazinesi olan Mardin’den Midyat’a,
oradan da Hasankeyf’e ulaşılabilmektedir. Hasankeyf’in Mardin’e
uzaklığı 120, Midyat’a uzaklığı ise 50 km.dir.
Hasankeyf’e en yakın havaalanı Batman’da bulunmaktadır. Bölgenin
önemli bir ulaşım noktası olan Diyarbakır havaalanı da Hasankeyf’e 135
km. mesafededir. Ayrıca Mardin’de de havaalanı bulunmaktadır. Bunun
yanı sıra Batman’a demiryolları ile Türkiye’nin her yerinden de
ulaşmak mümkündür.
Hasankeyf'te konaklama
Sabah ve akşamüzeri güneşi fotoğraf
çekimi açısından özellikle uygun olduğundan Hasankeyf’te fotograf
çekmek isterseniz, geceyi burada geçirmeniz önerilir. Hasankeyf
Motel’de (0488 381 2005) kalınabilecek sade odalar vardır. Motel,
Atatürk köprüsünün doğu ayağına o kadar yakındır ki köprüden kamyonlar
geçerken zemin sarsılmaktadır. Hizmetin sınırlı olduğu motelde banyo
ve tuvalet ortak kullanımlıdır. Moteli işleten aile misafirperverdir
ve İngilizce konuşabilmektedir. Otelin karşı tarafında tepede küçük
bir öğretmenevi de bulunmaktadır (0488 381 27 20). Burada kalmak
isteyenler için en uygun zaman öğretmenlerin tatilde olduğu yaz ayları
ve hafta sonlarıdır. Yine yaz aylarında nehir kenarındaki lokantaları
deneyebilirsiniz. Bu lokantalarda yazın gece açıkta uyumak isterseniz
küçük bir ücret karşılığı taht da kiralayabilirsiniz. Dicle
kenarında, bir yanda akan suyun sesi ve serinliği, üstünüzde ise
yıldızlarla bir gece geçirmek çok hoş bir deneyim olabilir. Bir diğer
alternatif de Batman veya Midyat’ta kalıp Hasankeyf’e günübirlik
ziyaret etmektir.
Hasankeyf’e
ve bölgeye turistik amaçlı gelenler toplam 1200 yatak kapasiteye sahip
Batman il merkezinde konaklayabilmektedirler. Her kesimin
ihtiyaçlarına cevap veren oteller gelen misafirlere hizmet
vermektedir.
Nerede yemek yenir?
Bahar sonunda ve yaz aylarında Dicle
kıyılarındaki tahtlı lokantalar açılır. Bu tahtlarda otururken bir
yandan ayaklarınızı Dicle sularında dinlendirirken diğer yandan ızgara
Dicle balığı ve diğer et yemeklerini tadabilirsiniz. Yolgeçen Hanı
(0488 381 2287) gibi mağaraların içindeki halı, kilim ve eski
ahşap mobilya döşeli kafeler de iyi birer tercih olabilir. Buraları,
güneş battıktan sonra biraz içki ve yerel Kürt yemekleriyle rağbet
gören yerlerdir. Bunların dışında, ilçenin ana caddesinde birkaç
lokanta vardır. Bunlardan Antik Kent sabahları güzel çorba
çıkarmakta, günün diğer zamanlarında da yemek çeşitleri sunmaktadır.
Benim bizzat
yemeklerini yediğim bir lokanta da, Hasankeyf'e giriş yaptıktan sonra,
Kale'ye giden yolun hemen başında sağda yer alan "Elit, Izgara-Pide ve
Künefe Salonu"dur. Dicle nehrine bakan bir büyük açık bölümün de
bulunduğu lokantanın özellikle pideleri çok lezzetli. Kebaplarda
kullandıkları etler de çok taze ve lezzetli. Lokanta temizliğiyle de
dikkatimi çekti. Tavsiye ederim...
Elit'in web sitesi:
http://www.hasankeyfelit.com
Yine Hasankeyf'e girişte sola ayrılan yolda yer alan Has Bahçe park ve
restaurantı da oturulup yemek yenilebilecek bir yer. Çok geniş bir
alana kurulan parkın içinde havuzlar ve havuzlarda yetiştirilen
alabalıklar var. Canlı alabalık yemek ve dinlenmek için ideal
bir adres...
Batman
ve Hasankeyf Kültür ve Sanat Festivali
Eylül sonu ve Ekim başlarındaki 5 günlük Batman ve Hasankeyf Kültür ve
Sanat Festivali sırasında Batman ve Hasankeyf konser, sergi izlemek,
baraj yapımının bölge üzerindeki etkilerini konu alan açık tartışma ve
konferanslara katılmak üzere gelenlerle dolup taşmaktadır. Bu festival
aynı zamanda bölge halkıyla temas kurmak ve görüş alışverişinde
bulunmak isteyen çok sayıda çevre aktivisti ve kampanyacı için de
fırsat oluşturmaktadır. Yerli ve yabancı ünlü müzisyenler, aktörler ve
çevre dostları da Festivale katılanlar arasındadır. Festivalin son
gününde halk, buraya gelen milletvekilleri, Belediye Başkanları,
kültür ve sanat alanının önemli simaları ile birlikte Hasankeyf’e
doğru barışçı bir gösteri yürüyüşü gerçekleştirmekte ve geceyi burada
geçirmektedir. Bütün gece süren canlı müzik akşamüzeri başlamakta,
festival katılımcıları sıcak havada Dicle kenarında serinlerken
kebaplarının ve soğuk içeceklerinin keyfini çıkarmaktadır.