Başbakan Sayın R. Tayyip
Erdoğan'ın Hasankeyf'le ilgili olarak
2003 yılının temmuz ayında Batman'da yaptığı açıklama ve yankıları...
"Hasankeyf'i
kurtarıp
turizme açacağız"
Başbakan Erdoğan, dünya medeniyetlerine beşiklik eden antik kenti
sular altında bırakmayacaklarını söyledi.
Türkiye'nin ve dünyanın en önemli tarih mirasları arasında yer alan
'antik kent' Hasankeyf için umut ışığı doğdu. Başbakan Tayyip Erdoğan,
GAP kapsamında yapılması planlanan Ilısu Baraj ve Hidroelektrik
Santralı nedeniyle üç yıl sonra tümüyle su altında kalma tehlikesiyle
karşı karşıya olan Hasankeyf'in kurtarılacağı müjdesini verdi.
Erdoğan, Hasankeyf'i sular altında bırakmayacaklarını söyledi. Bir
süre önce gittiği Avusturya'da projeye talipli olan bazı firmaların
müteahhit temsilcileriyle görüştüklerini anlatan Erdoğan, 'DSİ şu anda
Hasankeyf'i kurtarma hazırlığında. Avusturya'da Ilısu Barajı'na
talipli olan müteahhitlerle görüştüğümüzde projelerini Hasankeyf'i,
Ilısu'ya gömmemeleri şeklinde hazırlamalarını istedim. Barajla yöreye
büyük bir zenginlik getirirken, Hasankeyf'i kurtaracağız' diye
konuştu. Hasankeyf'in medeniyetlerin buluştuğu yer olarak niteleyen
Erdoğan, 'Yaklaşık 40 medeniyetin geçtiği Antik Kenti, Ilısu Barajı'na
feda edemeyiz. Dünya medeniyetlerine beşiklik eden Hasankeyf'i dünya
turizmine açmaya kararlıyız' dedi.
6 bin yıllık geçmişiyle, 'tarih öncesi izlere' de rastlanan Hasankeyf,
ilk Hristiyanlık ve İslam kültürüne ait birçok yapıyı barındırıyor.
İlk büyük bağımsız Hıristiyan kilisesinin kurulduğu Hasankeyf,
Selçuklu, Artuklu, Eyyubi, İlhanlı, Akkoyunlu ve Osmanlı dönemlerini
yaşamış bir belde. Hasankeyf'te, Süryani sanatına sahip birçok eserin
yanı sıra Helenistik dönemine ait 5 bini aşkın mağara, 200 cami ve
kilise bulunuyor.
AKŞAM GAZETESİ
21 TEMMUZ 2003
-----------------------------------
Hasankeyf’te kurtuluş keyfi
Arif ARSLAN /
BATMAN, DHA
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın,
Helenistik dönemde barınma amacıyla kullanılan 6 bin mağara ve çeşitli
medeniyetlere ait eserlerle açık hava müzesini andıran Hasankeyf'in,
yapılacak Ilısu Baraj Gölü'nün suları altında kalmaktan kurtarılacağı
ve dünya turizmine açılacağı müjdesi büyük sevinç yarattı.
DSİ, Hasankeyf'i sular altında bırakmayacak yeni bir baraj projesi
başlatırken, bugüne kadar belirsizlik içinde olan antik kentte turizme
yönelik yatırım planları yapılmaya başlandı. Batman Valisi Efkan Ala,
yıllardır Hasankeyf'in kurtarılacağına ilişkin açıklama beklediklerini
ve Başbakan'ın açıklamasının umut ışığı yaktığını belirterek, ‘‘Bu
beklediğimiz bir müjdeydi. Bundan böyle Hasankeyf'in dünya turizminde
daha iyi konuma gelmesi için daha çok çalışacağız’’ dedi. Hasankeyf
Belediye Başbanı Abdülvahap Kusen ise Başbakan Erdoğan'ın 3 Kasım
seçimi öncesinde Batman mitinginde de aynı açıklamayı yaptığını
belirterek, şunları söyledi: ‘‘Başbakanımız sözünü tuttu. Bu
gelişmeyle Hasankeyf kurtulursa, 40 yıldır üzerimizdeki ölü toprağını
silkeleyeceğiz. Biz Ilısu Barajı'na karşı değiliz. Baraj yapılırken
Hasankeyf de kurtarılsın istiyorduk. Başbakan'ın özellikle
‘Hasankeyf'i turizme açacağız' sözleri bizi çok sevindirdi. Umarız
Başbakan'ın verdiği olumlu mesaj baraj projesine de yansır ve baraj
tarihe zarar vermeyecek şekilde yapılır.’’
Hürriyet Gazetesi
23.07.2003
-----------------------------
‘Hasankeyf kurtulacak’ müjdesi
bölgede sevinçle karşılandı
Başbakan Recep Tayyip
Erdoğan’ın Ilısu Barajı inşası ile sular altında kalacak Hasankeyf’in
kurtulması için çabaların sürdüğü projenin de yakında açıklanacağını
söylemesi Batman’da sevinçle karşılandı. Erdoğan’ın müjdesi, binlerce
yıllık tarihin geleceğe ulaşmasını sağlayacak.
Hasankeyf Gönüllüleri Derneği Başkanı Arif Arslan, Başbakan Erdoğan’ın
açıklayacağı kurtarma projesiyle ilgili bilgi verdi.
Arslan, projenin iki yıl önce Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Jeoloji
Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İlyas Yılmazer’in
başkanlığında hazırlandığını belirtti. Yaklaşık 10 yıldır Hasankeyf’in
kurtarılması için mücadele verdiklerini söyleyen Arslan, projeyle
ilgili olarak şöyle konuştu. “Ilısu Baraj kotu 510 metreden 475
metreye düşürüldüğünde bölge su havzası dışında kalacak ve tarihî doku
zarar görmeden kurtulacak. Toplam 35 metrelik bir kot düşümü
gerçekleşecek. Ancak yılık 3,8 milyon kilovat olarak planlanan enerji
üretimi 3,2 milyon kilovata inecek. Yaklaşık 600 bin kilovat enerji
kaybı da turizm gelirleri ile telafi edilecek.” dedi. Arslan projenin
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’e sunulduğunu ve olumlu
karşılandığını söyledi. Aynı proje Devlet Su İşleri’ne de iletildi.
Hasankeyf turizme
açılacak
Hasankeyf Belediye
Başkanı Abdulvahap Kusen, Başbakan’ın müjdesinin Hasankeyf’te büyük
bir sevinçle karşılandığını ifade etti. Kusen, “Hasankeyf’in
kurtulması için yaptığımız çabalar hep kuşku ile karşılandı. Devletin
projesine karşı çıkılıyormuş gibi lanse edildi. Ancak Başbakan’ın son
açıklaması Hasankeyf için ümit kaynağı oldu.” dedi.
Baraj yapımına karşı olmadıklarını kaydeden Kusen, baraj kotunun
düşürülmesi ile ortaya çıkacak enerji kaybının turizm gelirleri ile
telafi edileceğini söyledi. Yıllardır bitkisel hayat yaşayan bölgenin
bu projeye destek verilmesi ile canlanacağını anlatan Kusen, “Son bir
yılda Hasankeyf’i 250 bin yerli yabancı turist ziyaret etti. Enerji
Bakanı’nın yaptığı bir açıklamada artık devasa barajlar yerine küçük
küçük barajların yapılması dile getirilmişti.” şeklinde konuştu.
Başbakan Erdoğan önceki gün Batman’da yaptığı açıklamada: “Buradan
dört medeniyet geçti. Bu medeniyetleri sular altında bırakamayız.
DSİ’nin de Hasankeyf’i kurtarma projesi var. Yakında açıklanacak.
Amacımız, Hasankeyf’i dünya turizminin hizmetine sunmak.” ifadesini
kullanmıştı.
Açık hava müzesi
Bu proje binlerce yıllık
tarihi, baraj sularına kurban gidecek olan Hasankeyf için umut ışığı
oldu. Yalnız Türkiye değil dünya çapında kampanya yürütülen Hasankeyf
Anadolu’da, ortaçağa ait bütünlüğünü koruyabilen tek kent. Doğu ve
Batı medeniyetlerinin geçiş noktası olan Hasankeyf, Bizans, Sasani,
Emevi, Abbasi, Artuklu, Eyyubi ve Osmanlılara ev sahipliği yaptı.
Antik dönemden ortaçağın muhteşem yapılarına kadar hepsini gördü.
Medreseleri, rasathane, darüşşifa ve diğer eğitim kurumlarıyla
bölgenin ilim ve kültür merkezi oldu. Anadolu’da ortaçağa ait
bütünlüğünü bugüne kadar koruyabildi. Hasankeyf’in tarihçesi
ulaşılabilen bulgulara göre geçmişi en az geç Asur ve Urartu (M.Ö. 9–8
yy.) dönemine kadar uzanıyor. Uzmanlar, yapılacak araştırmalarla
Hasankeyf tarihinin daha eski medeniyetlere ulaşacağını öngörüyor.
Kültür Bakanlığı 1981 yılında Hasankeyf’i 1. derecede SİT alanı ilan
etti.
Hasankeyf’i
kurtaracak alternatif projeler:
-
1. Ilısu Barajı su
kotu 515 metreden 475 metreye düşürülerek Hasankeyf su havzası
dışında bırakılabilir.
-
2. Güneşin dünyada en
çok görüldüğü coğrafyada olduğumuza göre güneş enerjisi üretim
projeleri gerçekleştirilebilir.
-
3. Ilısu Barajı yerine
aynı mıntıkada 3 ayrı baraj inşa edilebilir.
-
4. Batman’daki
rafineri stokları şu anda fuel–oil ile dolmuş bulunmaktadır. Fuel–oil
ile çalışacak enerji santralı kurulabilir.
-
5. Ülkemizde üretilen
enerjinin büyük bölümü şebekelerde ve kaçak elektrik kullanımında
kaybolmaktadır. Bunun önlenmesiyle Ilısu Barajı’ndan elde
edilebilecek enerjinin iki misli kadar tasarruf sağlanabilir.
Türkiye Gazetesi
2003-07-22
-------------------------------
Hasankeyf 'sudan çıktı'
Tayyip Erdoğan'ın 'Hasankeyf sular altında kalmayacak' açıklaması,
bölgede sevinç yarattı. Ilısu Barajı projesinin rafa kalkmasıyla baraj
suları altında kalmaktan kurtulan tarihi ilçenin, turizme büyük katkı
sağlaması bekleniyor
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Batman'da "Hasankeyf'in
kurtarılacağına" ilişkin yaptığı açıklama, sevinçle karşılandı.
Açıklama üzerine Devlet Su İşleri Şube Müdürlüğü, Hasankeyf'in su
altında kalmasına neden olacak Ilısu Barajı dosyasını rafa kaldırdı.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın "Hasankeyf sular altında kalmayacak"
sözleriyle, Hasankeyf tartışmalarına son noktayı koyması, hem tarihi
ilçede yaşayanları hem de tarihçileri çok sevindirdi.
Hasankeyf Kaymakamı İsmail Kaygısız, daha önce yatırım için istekli
olan turizmcilerin önünü göremedikleri için yatırım konusunda isteksiz
davrandıklarını vurgulayarak, şöyle konuştu "Batman ve yöreden birçok
yatırımcının Hasankeyf'e turizm alanında yatırım yapacağını
düşünüyorum. Turizm yatırımları vatandaşlarımızı rahatlatacak, gelir
seviyelerini artıracaktır. İlçemizin gençleri artık çalışmak için göç
etmeyeceklerdir."
Hasankeyf Belediye Başkanı Abdulvahap Kusen de, Başbakan Erdoğan'ın,
yıllardır Hasankeyfli olarak savundukları teze destek verdiğini ifade
ederek, "Bu gelişmeyle Hasankeyf kurtulursa, 40 yıldır üzerimizde
bulunan ölü toprağını silkeleyeceğiz" dedi.
DSİ Batman Şube Müdürü Veysi Kavak ise, Ilısu Barajı'nın fizibilite
çalışmalarının tamamlandığını ve ihale aşamasına geldiğini
hatırlatarak, "Başbakan'ın talimatıyla Ilısu Barajı ile ilgili dosya
rafa kaldırıldı.
Yeni fizibilite çalışmaları ve proje için Genel Müdürlük yeni çalışma
başlattı" diye konuştu.
KAZILAR 60 YILDA BİTER
Hasankeyf Gönüllüleri Derneği 2'nci Başkanı Recep Kavuş da barajın
alternatifi olabileceğini ancak, Hasankeyf'in alternatifinin
bulunmadığına dikkat çekerek, Başbakan'a duyarlılığından ötürü
teşekkür etti.
Hasankeyf'teki kazıları 1985 yılında başlatan Çanakkale Üniversitesi
Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oluş Arık ise yapılan kazı
çalışmaları ile ilgili bilgi verdi. Arık, Hasankeyf'teki kazıların
tamamlanması için 60 yıllık süreye ihtiyaç bulunduğunu ifade ederek,
"Burası Orta Asya'dan, İran'dan ve Mezopotamya'dan gelen kültürlerle
Batı'dan gelen kültürlerin buluşma yeridir. Alt tabakalarda Bizans ve
Roma dönemine ait eserlere ulaşmayı bekliyoruz" dedi.
Birçok medeniyetin doğum yeri
Birçok medeniyete beşiklik etmiş, binlerce mağaranın bulunduğu
Batman'ın Hasankeyf İlçesi'nde, yeraltındaki tarihin, gün ışığına
çıkarılması amacıyla 1985 yılından bu yana yapılan kazılarda, birçok
arkeolojik eser bulundu. M.Ö. 8. yüzyıla ait Asur ve Urartu
dönemlerinin çeşitli kalıntıları ile Dicle Nehri kenarında Ortaçağ'dan
kalma sahil sarayı, Eyyübiler'den kalma 6-7 küçük külliye, bedesten,
han, cami, köprü ve çini fırınları bu buluntulardan birkaçı... İlçeyi
sular altında bırakacak olan Ilısu Barajı'nın yapımının gündeme
gelmesiyle Türkiye'deki bir çok sivil toplum örgütü ve Avrupa
ülkelerindeki çeşitli kuruluşlar, Hasankeyf'in kurtarılması amacıyla
kampanyalar başlatmıştı.
Sabah Gazetesi
23.07.2003